Kompetencje miękkie i kompetencje twarde to ostatnio bardzo popularne definicje kojarzone głównie z rekrutacją nowych pracowników. Twarde kompetencje to wiedza i umiejętności nabyte podczas kursów, studiów, szkoleń. Albo się tą wiedzę ma, albo nie. Przykładem może być biegła znajomość języka angielskiego, prawo jazdy, biegła obsługa Excela. Inaczej rzecz się ma jeśli chodzi o kompetencje miękkie. To indywidualne cechy charakteru pracownika, które nabywał i kształtowały się u niego przez całe życie, a co za tym idzie, odróżniają go one od innych. Takie kompetencje to na przykład motywacja do pracy, zapał, komunikatywność, postawy. Czy w takim razie nad kompetencjami miękkimi można popracować? Jak zadbać o kompetencje miękkie?

Praca nad kompetencjami miękkimi

Tomasz pracuje od kilku lat w dużym przedsiębiorstwie produkcyjnym. Posiada odpowiednią wiedzę i kompetencje do wykonywania swojego specjalistycznego zawodu. Dość szybko awansował ze stanowiska konstruktora na kierownika produkcji. Obecnie jest dyrektorem dużego działu konstrukcyjnego, ma „pod sobą” 12 osób. Jego praca polega na doskonaleniu metod produkcji obudów elektrycznych i na wymyślaniu nowych wzorów. W branży jest znany i wysoko ceniony. Pomysły dyrektora przyniosły ogromne zyski firmie i rozsławiły ją nie tylko w Polsce, ale i na świecie.

Do czego prowadzi brak kompetencji miękkich u pracownika?

Niestety Tomasz posiada również wady, bardziej widoczne w kontaktach interpersonalnych. Potrafi być impulsywny, złośliwy i arogancki, jeśli tylko coś nie idzie po jego myśli. Współpracownicy narzekają wtedy na problemy w komunikacji i stres związany z humorami przełożonego. Naprzeciw tym skargom wyszedł właściciel przedsiębiorstwa, który cierpliwie udzielał reprymend słownych Tomaszowi. Można to kojarzyć z mentoringiem czy wskazówkami rozwojowymi. Prezes wymyślił również, że każdy z podwładnych Tomasza napisze anonimowo, co nie podoba się mu w zachowaniu przełożonego. Zszokowany dyrektor musiał popracować nad swoim wybuchowym charakterem. W ten sposób w ciągu kilku miesięcy zaobserwowano u niego sporą poprawę. Złagodniał, przyjmował do wiadomości pomysły innych, podniosły się jego zdolności komunikacyjne. Zaowocowało to sprawnie zrealizowanym projektem i doskonałą atmosferą pracy w dziale konstrukcyjnym.

To przykład obrazujący, jak słabo rozwinięte kompetencje miękkie utrudniały pracę w jednym z działów dużego przedsiębiorstwa oraz potwierdzający, że istnieje możliwość poprawy kompetencji miękkich w taki sposób, aby podnieść tym samym swoją wartość jako pracownika.

Jak zadbać o kompetencje miękkie?

Niemożliwym jest wymazanie lub zmiana przeszłości, która nas ukształtowała. Inaczej prezentuje się charakter osoby, która dorastała w dysfunkcyjnej rodzinie, miała kompleksy i problemy w relacjach z rówieśnikami, a inaczej człowieka, którego poczucie własnej wartości było budowane od najmłodszych lat i całe życie stał na czele grup, w których tylko się pojawił. Z niektórymi cechami charakteru po prostu się rodzimy, nad innymi można i trzeba ciężko pracować.

Jedną z takich umiejętności jest tzw. samokontrola na własnym stanowisku pracy. Powoli kończą się czasy, gdzie na każdym kroku jesteśmy rozliczani ze swoich postępów. Do kompetencji miękkich zaliczamy postawę prezentowaną w pracy i motywację do działania. Sami musimy uświadomić sobie, że obowiązki trzeba wykonywać sumiennie bez względu na to, czy ktoś nad nami stoi czy mamy wolną rękę.

Do innych narzędzi rozwojowych kompetencji miękkich zaliczamy szkolenia, coachingi czy wskazówki udzielane przez innych. Te ostatnie są zwykle najbardziej pomocne głównie w zaklimatyzowaniu się na nowym stanowisku pracy, bo to właśnie z nich dowiadujemy się kto jest kim i czego możemy się po współpracownikach spodziewać.

Dbanie o kompetencje miękkie to równocześnie praca nad własnym charakterem, między innymi poprzez przezwyciężanie swoich słabych stron.